200 ΧΡΟΝΙΑ ΚΑΙ 80 ΗΜΕΡΕΣ. 7 - 30 Νοεμβρίου 2018

ΑΠΟ ΤΟΝ SERES ΣΤΗΝ ΑΝΤΑΡΚΤΙΚΗ

Έκθεση και παράλληλες εκδηλώσεις 

Ο μετεωρίτης SERES από το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας της Βιέννης  στο Μουσείο των Ηρακλειδών για πρώτη φορά στην Ελλάδα και μόνο για πέντε ημέρες

Συν-διοργανωτές:  Μουσείο των Ηρακλειδών
                                   Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Βιέννης και
                                   Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Επιστημονικοί Σύμβουλοι : Dr. Ludovic Ferriere, Δρ. Ιωάννης Μπαζιώτης

Επιμέλεια: Ελένη Γραμματικοπούλου

Υπάρχει τρόπος να μελετήσουμε το διάστημα; Μάλλον δύσκολο. Υπάρχει όμως ένας τρόπος, μόνο εάν περιμένουμε υπομονετικά να έρθει το «διάστημα στη Γη». Και πώς; μελετώντας  τους μετεωρίτες, δηλ. τους διαστημικούς  βράχους, οι οποίοι, αφού προσκρούσουν στην επιφάνεια του πλανήτη μας, περισυλλεγούν με συγκεκριμένο τρόπο.

Ένα τέτοιο κομμάτι αστεροειδούς, ηλικίας 4,56 δισεκατομμυρίων ετών, ολοκλήρωσε τηv περιπλάνησή του στο Διάστημα τον Ιούνιο του 1818, όταν παγιδεύτηκε από το βαρυτικό πεδίο της Γης και έπεσε σε μια περιοχή κοντά στην πόλη των  Σερρών. Ο μετεωρίτης αυτός, ονομάστηκε SERES και είναι ο μοναδικός που έχει εντοπιστεί σε ελληνικό έδαφος. 

Ο μετεωρίτης SERES (βάρους 4,65 κιλών) ταξίδεψε συνοδεία του επιμελητή Dr. Ludovic FERRIERE, από το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας της Βιέννης και εκτέθηκε στο Μουσείο των Ηρακλειδών από την Τετάρτη 7 Νοεμβρίου 2018 έως την Κυριακή 11 Νοεμβρίου 2018. . 

Ο Δρ. Ιωάννης Μπαζιώτης, επικ. Καθηγητή Ορυκτολογίας-Πετρολογίας στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, είναι ο μοναδικός Έλληνας επιστήμονας που συμμετείχε ως μέλος της Αποστολής Antarctic Search for Meteorites (ANSMET), η οποία χρηματοδοτήθηκε από τη NASA. Μαζί με  άλλα 7 μέλη της αποστολής, συνέλλεξαν 263 μετεωρίτες, από το βαθύ πεδίο της Ανταρκτικής, σε απόσταση 200 χιλιομέτρων από τον Νότιο πόλο. Η περιπέτειά του διήρκησε 80 ημέρες, με αφετηρία την Αθήνα και κατάληξη την ομορφότερη έρημο του πλανήτη μας, την Ανταρκτική. Το ταξίδι του αποτυπώνεται, μέσα από τον ευαίσθητο φακό του, στην έκθεση φωτογραφίας «80 ημέρες στην Ανταρκτική» που εκτέθηκε από 7 Νοεμβρίου 2018 έως 30 Νοεμβρίου 2018 στο Μουσείο των Ηρακλειδών.

Η έκθεση πλαισιώθηκε από ομιλίες διακεκριμένων επιστημόνων ως εξής :

• Πέμπτη, 15 Νοεμβρίου: Αντώνης Ν. Αντωνίου, Δρ. Αστροφυσικής Πανεπιστημίου Αθηνών «Κατάκτηση του Διαστήματος: Εφικτή ή Ουτοπία;»

• Πέμπτημ 29 Νοεμβρίου: Ιωάννης Μπαζιώτης, Επικ. Καθηγητής Ορυκτολογίας-Πετρολογίας, Γεωπονικό Παν/μιο Αθηνών «80 ημέρες στην Ανταρκτική»

και από εργαστήρια που διεξήγαγε ο ίδιος ο Δρ. Ιωάννης Μπαζιώτης το Σάββατο 10 Νοεμβρίου και την Κυριακή 11 Νοεμβρίου, στις αίθουσες του Μουσείου Ηρακλειδών, για ηλικίες 15 ετών και άνω.

Η όλη διοργάνωση ήταν αποτέλεσμα μια άριστης συνεργασίας μεταξύ πολλών φορέων ώστε να αναδειχθεί αυτό το μοναδικό έκθεμα στο αθηναϊκό κοινό.

_______________________________________________________________________

  ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΠΑΖΙΩΤΗΣ – Επ. Καθηγητής Ορυκτολογίας-Πετρολογίας

Ο Ιωάννης Μπαζιώτης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1980, αποφοίτησε από το Τμήμα Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών το 2002. Έλαβε το διδακτορικό του από τη Σχολή Μηχανικών Μεταλλείων Μεταλλουργών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ) το 2008. Την περίοδο 2008-2010 εκπόνησε μεταδιδακτορική έρευνα για τα αδαμαντοφόρα πετρώματα της Ροδόπης. Το 2012 μετέβη στην Αμερική και υπό την καθοδήγηση του Larry Taylor, δημοσίευσε σημαντικό πόνημα για τον μετεωρίτη Tissint, με προέλευση τον πλανήτη Άρη. Η έρευνα αυτή χρηματοδοτήθηκε από τη NASA. Τη διετία 2013-2014 εκπόνησε μεταδιδακτορική έρευνα για τους μανδυακούς ξενολίθους της Δυτικής Αμερικής η οποία συμπεριλήφθηκε  στα έργα καλής πρακτικής του ΕΣΠΑ. Το 2014 προσελήφθηκε ως λέκτορας (εκλογή το 2011) Ορυκτολογίας-Πετρολογίας στο Τμήμα Αξιοποίησης Φυσικών Πόρων και Γεωργικής Μηχανικής, του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών στο οποίο, από το 2016, είναι επίκουρος καθηγητής. Την περίοδο Νοέμβριος 2017-Φεβρουάριος 2018 συμμετείχε στην αποστολή ANSMET αναζητώντας μετεωρίτες. στην Ανταρκτική.

Έχει συμμετάσχει σε πολλά επιστημονικά συνέδρια και στο πλαίσιο επικοινωνίας της επιστήμης δίνει ομιλίες για το ευρύτερο κοινό. Διαθέτει πλούσιο επιστημονικό έργο, με πολλές από τις εργασίες του να έχουν δημοσιευθεί σε περιοδικά με υψηλό δείκτη εγκυρότητας. Έχει αναπτύξει εξαιρετικές συνεργασίες με Πανεπιστήμια (π.χ. California Institute of Technology) και Οργανισμούς (π.χ. NASA) του εξωτερικού, οι περισσότερες εκ των οποίων στηρίζονται από Εθνικά ή Διεθνή –χρηματοδοτούμενα– προγράμματα. Τέλος, είναι αξιολογητής ερευνητικών προγραμμάτων για τον οργανισμό NASA.

Ο ΜΕΤΕΩΡΙΤΗΣ SERES – Μουσείο Φυσικής Ιστορίας της Βιέννης

Ο μετεωρίτης SERES, ο μοναδικός που εντοπίστηκε σε και ανακτήθηκε από ελληνικό έδαφος, έπεσε τον Ιούνιο του 1818, κοντά στην πόλη των Σερρών. Δεν γνωρίζουμε από ποιον περισυνελλέγει αλλά βρέθηκε στα χέρια του πασά της τότε Οθωμανικής αυτοκρατορίας, τμήμα της οποίας ήταν τότε η πόλη των Σερρών. Ο πασάς δώρισε την βάρους 8,5 κιλών πέτρα στον Γερμανό γιατρό του. Άγνωστο πως, δύο κομμάτια του μετεωρίτη, ένα βάρους 4,7 κι ένα ακόμα1,3 κιλών, βρέθηκαν στην κατοχή του Αυστριακού καθηγητή χημείας και βοτανολόγου Johann Andreas Scherrer, ο οποίος το 1844 τα δώρισε στο Μουσείο Φυσικής ιστορίας της Βιέννης, όπου το μεγαλύτερο κομμάτι φυλάσσεται έως σήμερα.

ANSMET – Antarctic Search for Meteorites

Το ANSMET είναι ένα ετήσιο πρόγραμμα αναζήτησης μετεωριτών στις οροσειρές της Ανταρκτικής. Χρηματοδοτείται από το Γραφείο Πολικών Προγραμμάτων του Εθνικού Ιδρύματος Επιστημών των ΗΠΑ. Η γεωγραφική περιοχή στα όρηTransantarctic αποτελεί σημείο συλλογής μετεωριτών οι οποίοι έπεσαν στα εκτεταμένα υψίπεδα της Ανταρκτικής. Οι μετεωρίτες, καλύφθηκαν γρήγορα και άρχισαν το μακρύ τους ταξίδι, που κράτησε αιώνες, προς τις περιοχές με χαμηλότερο υψόμετρο, παγιδευμένοι στους αργά κινούμενους παγετώνες. Τμήματα αυτών των παγετώνων, παγιδεύτηκαν από τον όγκο των ορέων  Transantarctic. Εκεί, η διάβρωση των στρωμάτων πάγου από τον αέρα, φέρνει στην επιφάνεια τους παγιδευμένους στον πάγο μετεωρίτες. Η αντίθεση των μαύρων μετεωριτών στο άσπρο του χιονιού, κάνει εύκολο τον εντοπισμό τους. Το πολύ σημαντικό για την μελέτη εξωγήινης ύλης αυτό πρόγραμμα, οργανώνεται από την NASA από το 2004

 Μουσείο Φυσικής Ιστορίας της Βιέννης  – Naturhistorisches Museum Wien

Το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Βιέννης είναι ένα από τα μεγαλύτερα μουσεία της πόλης. Έχει την ίδια πρόσοψη με το Μουσείο Ιστορίας της Τέχνης (Kunsthistorisches Museum), το οποίο βρίσκεται ακριβώς απέναντί του. Αρχιτέκτονες και των δυο ήταν οι Γκότφρηντ Ζέμπερ και Καρλ φον Χασενάουερ. Οι πρώτες συλλογές του μουσείου άρχισαν να δημιουργούνται τον 18ο αιώνα, αλλά οι τωρινές του εγκαταστάσεις χτίστηκαν στα τέλη του 19ου αιώνα. Σήμερα οι εκθεσιακοί του χώροι καλύπτουν μια έκταση 8.700τ.μ. με εκθέματα από τους τομείς της φυσικής ιστορίας, γεωλογίας, παλαιοανθρωπολογίας και προϊστορίας.